Hoe krijg ik weer vertrouwen in mijn partner na zijn seksverslaving.
Het besef dat je partner gelogen heeft is eigenlijk altijd kwetsender dan het inhoudelijke seksuele gedrag. Geschaad vertrouwen is heftig en vertelt je: ik dacht dat ik wist wie je was, wie wij waren, wie ik ben, maar dat is dus niet waar. Je kijkt met andere ogen naar hem, maar ook naar alle dingen die jullie samen beleefd hebben. Was het wel echt? Hield hij wel van je? Je dacht dat jullie het goed hadden maar wat betekent het nou dat hij al die tijd al met anderen was. Wat zegt het over mijn aantrekkelijkheid dat hij bij porno naar een heel ander soort vrouw kijkt?
Bedrogen worden is niet alleen een aantasting van het vertrouwen in je partner maar ook een aantasting van jouw zelfwaardering. In een klap krijg je informatie te verwerken die pijnlijk is en moet je beslissen of je verder met hem wilt. Voor hem geeft het vaak opluchting, ik hoef de leugen niet meer hoog te houden, ik kan aan mijzelf gaan werken. Begrijpelijk, maar de impact op een partner is heel anders en dat is erg oneerlijk en naar.
Vertrouwen herstellen kost tijd en aandacht. Het helpt om eerst individueel stevigheid op te bouwen. Hoe meer stevigheid je voelt, hoe beter je er voor jezelf en ook voor een ander (je partner) kunt zijn. We bouwen deze stevigheid op door ons eerst te richten op kleine, tastbare ervaringen van tevredenheid en plezier. Met regelmaat kleine acties zijn veel effectiever dan grootse gebaren. Hoe meer partners elkaar daarin kunnen betrekken, hoe meer tevredenheid er over de relatie kan ontstaan. De nadruk ligt niet op pijn, verdriet, onvrede en machteloosheid. Die emoties en sensaties zijn er, worden met regelmaat door kleine prikkels opgeroepen en men zal soms wegzakken in woede, angst of onmacht. Maar men zal merken dat de positieve acties een groter helend effect hebben dan de nadruk leggen op de negatieve sensaties. We kijken hierbij niet weg van de nare kanten maar leren deze te zien, met instemming te bekijken en er niet in weg te zakken/mee te bewegen. Waardeer wat goed gaat ‘fijn dat je me vraagt hoe het met me gaat’ en zie wat lastig is ‘maar ik heb het er ook moeilijk mee omdat ik dat zo gemist heb in onze relatie’. Er ontstaat meer ruimte voor hem om haar te steunen ‘dat snap ik en ik vind het naar voor je’. De kans dat ze zich gezien en gesteund voelt is vele malen groter dan wanneer er een ruzie ontstaat waarin beiden zich gaan verdedigen of hij maar kleiner en kleiner wordt. De kans dat hij de volgende keer ook vraagt hoe het met haar gaat wordt ook groter.
In de behandeling wordt vervolgens aandacht besteed aan de onderliggende patronen die het verslavende gedrag beïnvloeden. Vaak gaat dit over somberte, zelfkritiek, vermijdingsgedrag en innerlijke onrust die tot uiting is gekomen in het seksverslaafde gedrag. Het aanpakken van deze patronen geeft vaak in de relatie verlichting. Meer aandacht, minder vermijdingsgedrag, meer openheid en minder escalatie. Vaak helpt deze groei al bij het ervaren van meer vertrouwen.
Openheid is voor de meeste mannen met een seksverslaving erg lastig. Helemaal over die onderwerpen die gaan over zijn gedrag, zijn bedrog of de thema’s die haar kwetsen. Door zijn vermijdende houding start het gesprek vaak op initiatief van de partner en wanneer het haar hoog zit. Zijn neiging is om defensief of vanuit schuld te reageren. Dat is een situatie die nooit vertrouwen geeft. Het bevestigd aan beiden dat hij wegloopt voor zijn verantwoordelijkheden en als zij het onderwerp niet op tafel legt dan wordt er helemaal niet meer over gesproken. Zij voelt zich dan genoodzaakt het onderwerp op tafel te houden wat voor beiden voor een situatie zorgt die ontevredenheid geeft. Het helpt als hij het initiatief neemt om iets te vertellen of iets te vragen over een situatie die betrekking heeft op het probleem. Dat hij iets deelt over zijn gedachten met betrekking op de verslaving, of haar vraagt of ze vragen heeft. Het beginnen van het gesprek is wat waardevol is, zowel voor zijn eigenwaarde als voor haar vertrouwen in hem. Als hij het gesprek voert hoeft ze minder te gissen, minder in te vullen en kan ze er meer en meer op gaan vertrouwen dat als hij niet praat er ook niets is, en als er iets is hij het zal vertellen. Samen waarderen dat hij de stappen zet is krachtig, ook als het achteraf gebeurt. ‘Fijn dat je me gisteren iets vertelde over wat er in je omgaat’. Met regelmaat deze openheid oefenen (ook al gaat het onhandig, met spanning gepaard en kost het moeite) maakt de stap makkelijker te zetten. Dit geeft vertrouwen in jezelf en in je partner.